Vopnahlé eða svikasátt?

Mánuður er liðinn síðan 20 punkta áætlun Trumps Bandaríkjaforseta um frið á Gaza tók gildi, eftir að andspyrnuhreyfingin Hamas og aðrir flokkar á Gaza höfðu veitt samþykki sitt fyrir tillögunni, sem og stríðsráð Ísraels, ríkisstjórn Netanyahus og meirihluti Knesset.

Hamas samtökin hafa einsog fyrri daginn fylgt eftir ákvæðum í áætlun Trumps, en Ísraelsstjórn hefur þverbrotið samkomulagið frá fyrsta degi. Vopnahlésbrot Ísraels eru orðin 600 talsins. Ísraelsher hefur haldið áfram morðárásum á íbúa Gaza og ekki færri en 350 manns hafa farist í loftárásum á þeim mánuði sem liðinn er frá 10. október 2025, þar af nærri helmingur börn. Ísraelsstjórn heldur því engu að síður fram að vopnahlé sé í gildi, en það á greinilega einungis við um palestínsku andspyrnuhreyfinguna að mati stríðsglæpaliðsins í Tel Aviv. Horft er upp á sama framferði og í Líbanon þar sem vopnahlé á að heita í gildi, en Ísrael heldur stöðugt áfram árásum. Landræningjar á Vesturbakkanum vaða uppi með stuðningi og í skjóli Ísraelshers, með sívaxandi landráni og æ grimmilegri árásum á palestínska íbúa, heimili þeirra og ólífulundi sem eru lífsgrundvöllur flestra bænda. Stefna Ísraels á Vesturbakkanum er í grunninn sú sama og á Gaza, útrýmingarstefna og þjóðarmorð.

Reka ber Ísrael úr SÞ

Rétt eins og Ísraelsmenn viðurkenna ekki samþykktir Sameinuðu þjóðanna, alþjóðlög eða mannréttindasáttmála þegar þeir eiga í hlut, er löng reynsla af því að Ísrael stendur ekki við samninga um vopnahlé. Það er bara hinn aðilinn sem á að fara eftir reglunum. Það er löngu tímabært að reka Ísrael úr Sameinuðu þjóðunum. Ísrael hefur frá fyrstu tíð litið á sem óvinafögnuð og neitað að fara eftir ályktunum sem varða Ísrael og Palestínu. Það hefur ráðist grimmilega gegn stofnunum SÞ einsog UNRWA, Flóttamannahjálp SÞ fyrir Palestínu, og þar með grundvelli alls hjálparstarfs á Gaza. Byggingar hafa verið lagðar í rúst, skólar og heilsugæsla, starfsemi UNRWA bönnuð og hundruðir starfsmanna SÞ á Gaza verið drepnir af Ísraelsher. – Ísrael burt úr Palestínu, Ísrael burt úr SÞ!

Opna fyrir mannúðaraðstoð

Stórt atriði í 20-punkta áætlun Trumps var að landamæri yrðu opnuð fyrir mannúðaraðstoð. Hungursneyð er til staðar og trukkar með hjálpargögn, matvæli og lyf, bíða þúsundum saman Egyptalandsmegin eftir leyfi Ísraelshers til að fara inn á svæðið. Samið var um 600 trukka á dag, en Ísraelsmenn hafa stöðugt verið að tefja flutninga og aðeins broti af þörfinni hefur verið hleypt inn. Síðustu daga hefur fjöldinn þó komist yfir 100 á dag, sem er þó ekki nema lítill hluti þess sem þarf. Talað hefur verið um að í raun þurfi að lágmarki 1000 trukka á dag. Dreifingin innan lands er einnig miklum erfiðleikum bundin vegna þess hvernig Ísraelsher hefur gjöreyðilagt aðstöðu UNRWA, Flóttamannahjálpar SÞ fyrir Palestínu, skóla, heilsugæslustöðvar og úthlutunarstöðvar fyrir mat. Þá er vegakerfi og allir innviðir í rúst.

Gervifætur til Gaza

Félagið Ísland-Palestína er einn þeirra aðila sem þurfa að koma hjálpargögnum inn á Gaza sem allra fyrst. Þar er um að ræða verkefnið Gervifætur til Gaza sem stofnað var til með Össuri heitnum Kristinssyni í maí 2009. Síðan þá hefur efni í hundruð gervifóta farið frá Íslandi til Gaza með góðum árangri. Síðasta ferð var farin 2018, en við höfum verið í sambandi.

Þrátt fyrir aðstæðurnar síðustu tvö árin hefur starfsemi haldið áfram í ALPC, gervilimastsöðinni á Gaza, sem verið hefur okkar samstarfsaðili. Fyrir um hálfu ári var gerð árás á stöðina. Þá lagðist starfsemin niður tímabundið, en er hafin að nýju. Skemmdir á byggingunni virðast ekki koma í veg fyrir að ALPC haldi hjálparstarfinu áfram, þó í mun minna mæli sé en áður. Þörfin er hins vegar gríðarleg, talið er að um 5000 manns hafi misst útlimi vegna árása Ísraelshers.

AISHA, til stuðnings konum og börnum

Félagið hefur stutt marga aðra aðila á síðasta aldarfjórðunginn. Stærsta verkefnið, auk Gervifótaverkefnisins, er stuðningur við AISHA, félag til stuðnings konum og börnum sem orðið hafa fyrir hvers kyns ofbeldi. Þetta verkefni komst á laggirnar 10. október 2010 og hefur þráðurinn ekki slitnað. Starfsfólk AISHA, þar á meðal félagsráðgjafar og lögfræðingar, urðu að yfirgefa byggingu AISHA vegna árása Ísraelshers og lentu þær á vergangi einsog aðrir íbúar. Einn lét lífið í þessari árás og fleiri særðust. Félaginu hefur þrátt fyrir þessar aðstæður tekist að veita þeim stuðning á þessum tímum og mun gera það áfram.

Umsátrinu verði aflétt – hernámið burt

Alls óvíst er hvort og hvenær hernámsyfirvöldin leyfa okkur aðgang að Gaza. Áætlun Trumps segir ekki orð um afnám hernámsins né hvort og hvenær umsátri Ísraels um Gaza verði aflétt en það hefur nú verið algert í 18 ár.

Öllu skiptir að baráttan haldi áfram fyrir frelsi og mannréttindum til handa palestínsku þjóðinni. Allur heimurinn hefur nú horft upp á viðbjóðslega útrýmingarherferð í meira en tvö ár, sem er framhald á Nakba, hörmungunum miklu sem hófust 1948, en þá var helmingur íbúa Palestínu hrakinn frá heimilum sínum, tugþúsundir till Gaza og annar eins fjöldi til hinna ólíku nágrannalanda, alls 750 þúsund manns.

Þegar litið er til Gaza í dag er augljóst að stefnt hefur verið að gereyðingu palestínskra byggða. Það eru ekki bara heimili fólks, skólar, sjúkrahús, moskur og kirkjur sem hafa verið lagðar í rúst heldur hefur nánast öllu gróðurlendi verið eytt. Gaza býr yfrir einstaklega gjöfulli jörð og þar var ein helsta útflutningsmiðstöð sítrus-ávaxta í heiminum. Þess utan eru fíkjur og döðlur hvergi betri og má þannig lengi telja.

Ísland láti verkin tala – gegn þjóðarmorði

„Baráttan heldur áfram“ segja Palestínumenn sem hafa ekki gefist upp þrátt fyrir ægilegar aðstæður. Við þurfum að taka undir það. Illskan má ekki sigra og við þurfum að gera allt sem í okkar valdi stendur til að sýna samstöðu.

Við hljótum að krefjast þess af ríkisstjórn Íslands, að hún fari að láta verkin tala gagnvart ofbeldi Ísraelsríkis og gera allt sem hún getur til að stöðva þjóðarmorðið.

Slítum stjórnmálasambandi við hryðjuverkastjórnina í Tel Aviv. Rjúfum íþrótta- og menningarsamskipti, sem annars eru notuð af Ísrael til að láta líta út sem allt sé með eðlilegum hætti, þegar veruleikinn er hernám, aðskilnaðarstefna og þjóðarmorð.

Lifi frjáls Palestína!

Birtist í Frjáls Palestína.

  • Höfundur er læknir, formaður Félagsins Ísland Palestína (1991-2016) og heiðursborgari í Palestínu (frá 2015).

Félagið Ísland-Palestína boðar til samstöðufundar "Hvílum Júróvisjón" n.k. miðvikudag 10. desember 2025, kl. 14:30 hjá RÚV í Efstaleiti 1, sjá nánar.

Scroll to Top