Að sjá hernámið með eigin augum

Sjálfboðastörf njóta sívaxandi áhuga hjá nýstúdentum á Íslandi og er varla sá menntaskólanemi sem ekki á einum tímapunkti gælir við að ferðast til fjarlægra landa með einhverjum samtökunum.

Fyrir röð tilviljana fékk ég þá flugu í höfuðið að fljúga til Palestínu, sjá hernámið með eigin augum og fara í sjálfboðastarf þar, vinum og vandamönnum til mismikillar kátínu. Með góðri hjálp frá Félaginu Ísland – Palestína og mörgum klukkustundum á veraldarvefnum breyttist sex vikna ferð í tólf vikur og starf með þremur samtökum.

Ég flaug út á köldum þriðjudagsmorgni í byrjun mars, með menntaskólaþekkingu um málefni Ísrael og Palestínu í rassvasanum, ferðahandbók um miðausturlönd og einu númeri of mikið af ullarnærfötum.

Það var skrítin tilfinning, og í senn ákveðinn léttir að komast loks til Palestínu. Landsins sem stöðugt er í fréttunum, landsins sem ég hafði setið og fyllt út umsóknir og sent tölvupósta til í sex mánuði.

Þarna blasti þetta allt fyrir augum mínum. Um leið og ég keyrði út fyrir borgarmörk Jerúsalem, Ísraelsku hermennirnir með byssurnar og valdið, palestínska fólkið sem eru fangar í eigin landi og hinn margumtalaði aðskilnaðarmúr.

Ég sat í beltislausri rútu í gegnum óvænta náttúrufegurð Palestínu til tæplega 130 þúsund manna borgarinnar Nablus, norðarlega á Vesturbakkanum.

Þar varði ég tveimur vikum í 7000 manna flóttamannabúðum, þar sem ég vann á leikskóla og bjó heima hjá palestínskri fjölskyldu. Ég fékk tækifæri til að kynnast palestínsku fjölskyldulífi, fór í kennslustundir í arabísku, milli þess sem ég át á mig gat af gómsætum palestínskum mat. Heimamönnum fannst nefnilega sprenghlægilegt að reyna að fita íslensku stelpuna. Þessar tvær vikur voru fljótar að líða og það var ómetanlegt að kynnast dásamlegu fólki sem býr við þetta yfirgnæfandi óöryggi sem flóttamannabúðir munu ætíð bera með sér.

Það er erfitt að útskýra hvernig hversdagslífið í Palestínu gengur fyrir sig. Mögulega þar sem erfitt er að skilja hvernig hægt er að búa við stöðugt óöryggi, hernám, misrétti, fangelsanir, morð og landrán. En samt sinna daglegum störfum, mæta í vinnuna og fara að sofa á kvöldin.

Næsta verkefni mitt var að starfa með litlum samtökum í tvöþúsund manna smábæ í nágrenni Nablus, að nafni Deir Isdya. Samtökin International Women’s Peace Service starfa með palestínumönnum í friðsamlegum aktivisma gegn hernáminu.

Daglegt líf okkar var afar fjölbreytt og gat dagurinn borið með sér allt frá ofbeldisfullum mótmælum eða kaffi og með því heima hjá einhverri fjölskyldunni.

Við reyndum eftir bestu getu að vera til staðar fyrir heimamenn í þeim margvísilegu mótvindum sem palestínumenn þurfa að glíma við í tengslum við hernámið.

Í hverri viku þurfum við að þjóta af stað í eitthvert nágrannaþorpið vegna handtöku ungra drengja, árása landtökufólks eða bruna ólívutrjáa. Eina vikuna stóðum við úti hálfa nóttina því heyrst hafði að ísraelskt landtökufólk ætlaði að ráðast inn í þorpið og brenna niður moskuna. Það sem kom mest á óvart í þessu starfi var hve ógeðfelld og ómannúðleg mannssálin getur verið. Allar þær margvíslegu aðferðir sem ísraelski herinn notar til þess að kúga palestínsku þjóðina og bæði menningarlegt og sögulegt arðrán sem hefur farið óáreitt fram í marga áratugi og mylur niður heila þjóð.

Þjóðernishyggja og pólitískur áróður Ísraelsku þjóðarinnar er gífurlegur og hvert sem er litið má sjá ísraelska fánann, bláan og hvítan blakta. Það er ekki nema rétt innan palestínskra borga- og þorpamarka þar sem palestínsk menning fær að lifa óáreitt, suma daga.

En þegar á heildina er litið eru í raun tvö orð sem mér finnst lýsa ástandinu sem ég fékk að kynnast hvað best, kerfisbundin útrýming. Það eru 65 ár síðan svokallaða Nakba átti sér stað í Palestínu. Þá voru þúsundir Palestínumanna reknir frá heimilum sínum með valdi og eru það flóttamennirnir sem fylla flóttamannabúðir um heim allan enn í dag.

Samt sem áður eiga þessar kerfisbundnu hreinsanir enn sér stað í dag. Þær eru í öðrum búningi, í felulitum. Undir yfirskini þess að ísraelski herinn stuðli að þjóðaröryggi og sé til staðar fyrir ísraelskt landtökufólk og palestínsku þjóðina, eiga skelfileg ofbeldisverk sér stað.

Herinn lítur blindu auga á ofsóknir landtökufólksins á palestínska fólkinu og lokamarkmiðið er að ná öllu landsvæði Vesturbakkans hægt og rólega.

Í tólf vikna sjálboðastarfi fékk ég tækifæri til að kynnast mörgum af þeim ótal öngum sem deilan um frelsi Palestínu teygir sig inn í.

Helsti kosturinn við starf mitt hjá IWPS var að þar fékk ég tækifæri til að að kynnast öllum áhugaverðu einstaklingunum sem unnu með okkur og sjá margskonar aðstæður. Palestínskar fjölskyldur og menning var ómetanleg að kynnast og það sem kom mér mest á óvart var hve heillandi og áhugavert þetta land í raun er. Það jafnast fátt á við að ganga um gamla markaðinn í Nablus á fjörugum eftirmiðdegi. Þar er hvert hús drýpur af menningu og hernámið virðist vera fjarlægur draumur. Þar til þú lítur upp og sérð veggmyndir af látnum palestínskum smápiltum, sem voru myrtir af hernum.

Birtist fyrst í Frjáls Palestína.

Höfundur

Scroll to Top