Árið var 1998 og viti menn, friðarferlið í Mið-Austurlöndum (svokallað) var komið í sjálfheldu! Til að gæta sögulegrar nákvæmni ætti ég að nefna að eftir níu daga af áköfum samningaviðræðum milli Yasser Arafat og Benjamin Netanyahu var undirritað bráðabirgðasamkomulag þann 23. október það ár á Wye River plantekrunni. Wye River-samkomulagið kallaði á að her Ísraelsmanna drægi sig öðru sinni til baka, af 13,1 prósenti Vesturbakkans. Skömmu síðar, og eins og venjulega, neituðu ísraelskir leiðtogar að framfylgja skilmálum samningsins. Fyrirslátturinn var sá að tilraunir Palestínumanna til að tryggja öryggi Ísraels væru ófullnægjandi.
Árið 1998 trúði Yasser Arafat greinilega enn að hann gæti náð markmiði sínu um sjálfstæða Palestínu með samningaviðræðum. En Arafat var í erfiðri stöðu – milli steins og sleggju; annars vegar ósveigjanleika Ísraels og, eins og kom í ljós, staðfastrar ákvörðunar Ísraels um að Palestínumenn fái aldrei eigið ríki, og hins vegar minnkandi vinsælda vegna leiðtogastíls hans (sem sumir töldu einræðislegan), ásakana um spillingu og vaxandi pólitísk áhrif Hamas.
Líkt og Arafat, og þrátt fyrir mikla gremju, trúðu flestir Palestínumenn einnig að sjálfstæði þeirra gæti enn orðið að veruleika með góðum vilja og samningaviðræðum við Ísrael. Fólk hafði fengið aukið sjálfstraust tveimur árum áður þegar kosningar á hernumdu palestínsku svæðunum, þar á meðal Jerúsalem, höfðu farið fram í janúar 1996. Alþjóðlegir eftirlitsmenn viðurkenndu að kosningarnar hefðu almennt verið frjálsar og sanngjarnar. Óháðir frambjóðendur unnu 35 af 88 sætum ráðsins, en Fatah-hreyfing Arafats vann hin sætin. Hamas tók ekki þátt í kosningunum. Arafat náði forystusæti framkvæmdavaldsins með 88 prósent atkvæða. Einnig, í júlí það ár, unnu Palestínumenn stóran diplómatískan sigur á Allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna, sem kaus með 124 atkvæðum gegn 4 að uppfæra stöðu Palestínumanna í „aðild án atkvæðisréttar“. Palestínumönnum hafði verið veitt áheyrnarstaða hjá SÞ árið 1974.
Með þessa atburði að baki var skammt til aldamóta. Eftir að það dró úr ofbeldi komu margir pílagrímar og ferðamenn til Landsins helga og það var vissulega nokkur bjartsýni í loftinu. Hvað okkur Palestínumenn varðaði, var búist við að milljónir erlendra gesta myndu flykkjast til staðanna þar sem Jesús fæddist og var krossfestur og heimsækja Al-Aqsa moskuna, þriðja helgasta stað Íslams, og hina stórfenglegu Klettamosku.
Einhvern tíma undir lok árs 1998 kom Dr. Ghassan Khatib, stofnandi og forstöðumaður Jerusalem Media and Communication Centre (JMCC) og síðar vinnumálaráðherra árið 2002 og skipulagsráðherra 2005-06, við til að stinga upp á því að við hjá Turbo-Design, myndum í samstarfi gefa út vikulegt tímarit sem veitti væntanlegum pílagrímum og ferðamönnum upplýsingar um hvert ætti að fara og hvað ætti að gera á meðan dvöl þeirra í Palestínu stæði, og kannski innihalda einhverja frásögn um Palestínu. Efnið átti að vera gefið út í litlum, handhægum og ókeypis bæklingi. Eins konar Time Out útgáfa, en í palestínskum stíl! Eftir að hafa verið á markaðnum í 13 ár og verið í aðstöðu til að framleiða slíkan bækling, fögnuðum við hugmyndinni strax og fórum í samstarf við Dr. Khatib. Samþykkt var að auglýsingatekjur myndu standa straum af framleiðslukostnaði og samstarfsaðilarnir myndu síðan deila þeim milljónum sem eftir yrðu! Fyrst tölublað hins þunna, 16 blaðsíðna This Week in Palestine var prentað og dreift í desember 1998.
Frá upphafi var ljóst að það var ómögulegt verkefni að afla efnis, ritstýra því, setja það upp og prenta allt á einni viku. Reyndar varð tímaritið fljótlega 24 blaðsíðna útgáfa og hélt áfram að vaxa þar til það náði 100 blaðsíðum, eins og það er nú. Við ákváðum að halda nafninu This Week in Palestine, en á fyrsta ári sínu var smátímaritið gefið út á tveggja mánaða fresti og í nóvember 1999 varð það mánaðarleg útgáfa. Önnur skipulagsbreyting átti sér stað innan við ári síðar þegar við gerðum okkur grein fyrir því að án reglulegrar fjármögnunar væri betra fyrir slíkt verkefni að vera rekið af einkafyrirtæki. Við slitum samstarfi okkar við Dr. Khatib í góðu í október 2000, nokkrum vikum áður en seinni Intifada-uppreisnin braust út.
Í marga mánuði hættu pílagrímar og ferðamenn að koma og, skiljanlega, hættu auglýsingar líka. Eftir nokkrar umræður og hik, ákváðum við ekki aðeins að halda áfram, heldur einnig að efla ritstjórnarefnið og ýta þannig útgáfunni í átt að því að verða alvarlegt tímarit. Þar sem við vorum í Landinu helga vissum við að ferðamenn myndu fyrr eða síðar koma aftur, að ógleymdu því að það er gríðarlegur fjöldi enskumælandi fólks í Palestínu, bæði heimamanna og alþjóðlegra. Ferðamenn komu aftur og við höfum haldið áfram allt til þessa dags. Reyndar höfum við aldrei misst úr eitt einasta tölublað.
Ferðalag okkar hefur verið ekkert minna en magnað og við höfum upplifað nánast allar tilfinningar sem maður getur hugsað sér: við höfum verið stolt, hrædd, svekkt, pirruð, alsæl, reið, stressuð, vongóð og jafnvel vandræðaleg þegar við gerðum mistök. Ofan á allt þetta kemur ástríða. Kannski mun eftirfarandi atvik draga saman hvað ég meina með ástríðu. Fyrir nokkru síðan sendi Tina, efnistjórinn okkar, mér skilaboð: „Ertu vakandi?“ Klukkan var 2:45 að nóttu! Ég hef oft verið nálægt því að gefast upp en held svo þrjóskulega áfram ferðalaginu þrátt fyrir allt. Ég myndi hvort eð er ekki vita hvað ég ætti að gera!
Hingað til höfum við gefið út samtals 327 tölublöð. Í ljósi þess að This Week in Palestine er þematísk útgáfa höfum við fjallað um alls kyns efni sem um málefni kvenna og kynja, ungmenni, menningu, ferðaþjónustu, efnahagslíf og bankageirann, matargerð, mannréttindi, landbúnað, fötlun, vatn, arfleifð, sjálfsmynd, sumud (staðfestu), íþróttir, staði og helgidóma, borgir og bæi, sveitarfélög og margt, margt fleira.
Sum tölublöð stóðu upp úr, eins og tölublaðið frá maí 2002 um flóttamannabúðirnar í Jenin eftir innrás Ísraelsmanna, tölublaðið frá desember 2004 eftir andlát Yasser Arafat, tölublaðið frá febrúar 2021 um Palestínu á nítjándu öld, tölublaðið frá ágúst 2021 um Vestur-Jerúsalem og núverandi tölublað frá maí 2022 sem er framhald af því og fjallar um lífið í Jerúsalem fyrir 1948, en það varð til þess að einn lesenda okkar skrifaði okkur og sagðist hafa grátið yfir því. Kallið mig aumingja, en ég grét líka þegar ég las fyrstu drög að grein Nöhlu Assali „Af hverju geta þau ekki lagað gluggahlífarnar?“ sem birtist í tölublaðinu í ágúst 2021. Ég verð líka að nefna hið einstaklega innihaldsríka og fallega tölublað frá mars 2022 um palestínska thobe (hefðbundinn búning). Auk þess höfum við fjallað um fjölda palestínskra einstaklinga (allt frá dyravörðum til ríkra og frægra), listamanna og höfunda við höfum fjallað um bækur um Palestínu, sýningar og uppskriftir og stungið upp á fjölda staða til að heimsækja. Við megum ekki gleyma viðburðadagatalinu okkar sem inniheldur mikilvægustu menningarviðburði sem eiga sér stað um alla Palestínu, Sem ensk útgáfa hefur This Week in Palestine orðið hlið að heiminum og veitir trúverðuga palestínska frásögn frá Palestínu auk þess að draga fram það besta sem Palestina hefur upp á að bjóða.
Við erum vissulega ekki þau einu sem bjóðum upp á efni. Reyndar eru nokkrar palestínskar stofnanir sem bjóða upp á frábært efni, svo sem Institute for Palestine Studies sem, ásamt öðrum tímaritum, gefur út hið virta Jerusalem Quarterly. Listinn yfir efnisframleiðendur er of langur fyrir þessa grein, en ég vil að minnsta kosti nefna stefnumótunarhópinn Al-Shabaka, sem er önnur frábær uppspretta upplýsinga. Vísualizing Palestine, sem einbeitir sér meira að upplýsingagrafík, skarar einnig fram úr í sjónrænum miðlum.
Mesta viðurkenningin á starfi okkar hefur komið frá lesendum okkar. Í stuttu máli sagt hafa athugasemdir og endurgjöf lesenda okkar haldið okkur gangandi. Sögulega séð hafa tvær athugasemdir ítrekað staðið upp úr. Sú fyrri er „Þið gerið okkur stolt,“ og sú síðari, „Þið hafið endurvakið tengsl okkar við Palestínu.“ Auk stuðnings lesenda okkar erum við stolt af því að hafa hlotið þrenn verðlaun og von er á þeim fjórðu í september næstkomandi. A.M. Qattan var fyrsta stofnunin til að viðurkenna starf okkar. Ég man ekki hvaða ár það var, en ég man eftir að hafa staðið á sviði og tekið við viðurkenningarskjali, alsæll. Önnur verðlaunin fengum við í janúar 2015 frá World Media Summit/Global Awards for Excellence 2014. Dagblaðið Haaretz vann sömu verðlaun. Kínverska fréttastofan kom eitthvað: að málinu og ég tók við verðlaununum í Peking. Þriðju verðlaunin veitti Paltrade í janúar 2019 í viðurkenningarskyni fyrir hlutverk This Week in Palestine í að kynna Palestínu. Í september mun This Week in Palestine hljóta sagnfræðiverðlaun Rebuilding Alliance, einnig í viðurkenningarskyni fyrir hlutverk sitt í að „kynna og skrásetja palestínsk málefni.“
Vissulega varð verkefnið til vegna þarfar og, í fjarveru sambærilegs miðils, hefur það reynst mörgum til góðs, bæði heimamönnum og gestum. Við höfum þó aldrei neitað þeirri staðreynd að frá upphafi hefur TWIP verið verkefni á vegum einkageirans sem við vonuðumst til að yrði sjálfbært og arðbært. Það er enn verkefni á vegum einkageirans, þótt sjálfbærni/arðsemi sé í óvissu. Verkefnið er í raun orðið mun stærra í sniðum en við hefðum getað ímyndað okkur og jaðrar við að vera köllun og lifsstíll. Ég hef alltaf óskað þess að við gætum einbeitt okkur eingöngu að því sem við gerum best, þ.e. að veita innihaldsríkt og trúverðugt efni sem myndi kynna og skrásetja Palestínu. Kannski komumst við einhvern tíma á það skemmtilega stig! Í millitíðinni höfum við verið einstaklega heppin að geta státað af fjölda innlendra og alþjóðlegra stofnana, auk einstaklinga, sem hafa staðið með okkur fjárhagslega, hvort sem er sem styrktaraðilar, stuðningsaðilar eða auglýsendur. Með um 9.000 faglega ritstýrðum greinum um ýmsa geira og þemu hefur This Week in Palestine óafvitandi eða óvart orðið uppspretta upplýsinga um Palestínu. Við höfum þegar tilkynnt áform okkar um að gera allt skjalasafn okkar aðgengilegt á netinu, með greinum flokkuðum eftir efni. Fyrsta áfanga þessa verkefnis er þegar lokið með flokkun nokkur hundruð greina. Í nýlegri prófun gat ég valið ákveðinn flokk og fengið aðgang að lista yfir birtar greinar sem tilheyra þeim flokki. Þessi eiginleiki er ekki enn opinn almenningi, en verður það þegar við höfum náð ákveðnum fjölda flokkaðra greina. Það tekur tíma að flokka 9.000 greinar, þú veist! Þegar því er lokið verður aðgangur í boði gegn áskrift. Þetta er eina leiðin til að viðhalda starfseminni.
Ég get ekki endað án þess að þakka fólkinu sem raunverulega framleiðir This Week in Palestine. Sem útgefandi er ég oftast í forgrunni og því beinist flest hrós til mín persónulega. Það er oft vandræðalegt þegar ég veit að ég er aðeins einn meðlimur teymisins. Höfundur í þessu tölublaði, eftir að hafa séð grein sína fara í gegnum efnis- og málfarsritstjórn, skrifaði: „Þið eruð með frábært teymi.“ Ég svaraði því játandi og bætti við að ég vissi ekki hvað ég hefði gert til að verðskulda slíkt teymi. Miðað við vinnuaðstæður er sannleikurinn sá að ég hefði farið fyrir löngu!
Lengi lifi Palestína.
Birting í Frjáls Palestína.