Rannsókn Amnesty International hefur fundið nægilegan grundvöll til að álykta að Ísrael hafi framið og haldi áfram að fremja þjóðarmorð gegn Palestínumönnum á hernumdu Gasaströndinni, að því er fram kemur í nýrri og merkri skýrslu samtakanna sem birt var í dag.
Skýrslan, „You Feel Like You Are Subhuman: Israel’s Genocide Against Palestinians in Gaza“, lýsir því hvernig Ísrael, í hernaðarsókn sinni sem hófst í kjölfar banvænnar árásar Hamas í suðurhluta Ísraels þann 7. október 2023, hefur markvisst, viðvarandi og með algjöru refsileysi valdið hörmungum og eyðileggingu yfir Palestínumönnum í Gaza.
„Skýrsla Amnesty International sýnir fram á að Ísrael hefur framið verknaði sem bannaðir eru samkvæmt þjóðarmorðssamningnum, með þeim sérstaka ásetningi að tortíma Palestínumönnum í Gaza. Þessi verknaðir fela í sér morð, alvarlegt líkamstjón eða andlegt tjón og skapa vísvitandi lífskilyrði fyrir Palestínumenn í Gaza sem miða að því að valda líkamlegri tortímingu þeirra. Mánuð eftir mánuð hefur Ísrael komið fram við Palestínumenn í Gaza sem ómennskan hóp sem ekki hafi mannréttindi og reisn og sýnt fram á ásetning sinn um að tortíma þeim líkamlega,“ sagði Agnès Callamard, framkvæmdastjóri Amnesty International.
„Fordæmandi niðurstöður okkar verða að vera vekjaraklukka fyrir alþjóðasamfélagið: þetta er þjóðarmorð. Það verður að stöðva það núna.“
„Ríki sem halda áfram að flytja vopn til Ísraels á þessum tíma verða að vita að þau brjóta gegn skyldu sinni til að koma í veg fyrir þjóðarmorð og eiga á hættu á að verða sek um þjóðarmorð. Öll ríki sem hafa áhrif á Ísrael, sérstaklega helstu vopnabirgjar eins og Bandaríkin og Þýskaland, en einnig önnur aðildarríki ESB, Bretland og fleiri, verða að grípa til aðgerða núna til að binda tafarlausan enda á grimmdarverk Ísraels gegn Palestínumönnum á Gaza.“
„Rannsókn okkar leiðir í ljós að Ísrael hefur í marga mánuði haldið áfram að fremja þjóðarmorð, fullkomlega meðvitað um óbætanlegan skaða sem það olli Palestínumönnum á Gaza. Það hélt áfram að gera það þrátt fyrir ótal viðvaranir um hörmulegar mannúðaraðstæður og lagalega bindandi ákvarðanir Alþjóðadómstólsins sem fyrirskipaði Ísrael að grípa til tafarlausra aðgerða til að gera kleift að veita mannúðaraðstoð til óbreyttra borgara á Gaza,“ sagði Agnès Callamard.
Fordæmalaust umfang og stærðargráða
Aðgerðir Ísraels í kjölfar banvænna árása Hamas þann 7. október 2023 hafa komið íbúum Gaza á barm hruns. Grimmileg hernaðarsókn þeirra hafði drepið meira en 42.000 Palestínumenn, þar á meðal yfir 13.300 börn, og sært yfir 97.000 til viðbótar, fyrir 7. október 2024, marga þeirra í beinum eða vísvitandi handahófskenndum árásum, sem oft hafa útrýmt heilu fjölskyldunum. Hún hefur valdið fordæmalausri eyðileggingu, sem sérfræðingar segja að hafi átt sér stað á stigi og hraða sem ekki hefur sést í öðrum átökum á 21. öldinni, jafnað heilu borgirnar við jörðu og eyðilagt mikilvæga innviði, landbúnaðarland og menningar- og trúarminjastaði. Þar með hefur hún gert stór svæði Gaza óbyggileg.
Ætlunin að eyðileggja
Til að staðfesta sérstakan ásetning Ísraels um að eyða Palestínumönnum í Gaza líkamlega, greindi Amnesty International heildarmynstur hegðunar Ísraels í Gaza, fór yfir afmennskandi og þjóðarmorðsfullar yfirlýsingar ísraelskra stjórnvalda og hershöfðingja, sérstaklega þeirra á hæstu stöðum, og skoðaði samhengi aðskilnaðarstefnu Ísraels, ómannúðlegrar umsáturs þess um Gaza og ólöglegrar 57 ára hernáms á palestínsku landsvæði.
Hins vegar, óháð því hvort Ísrael lítur á eyðingu Palestínumanna sem verkfæri til að eyðileggja Hamas eða sem ásættanlega aukaafurð þess markmiðs, þá er þessi skoðun á Palestínumönnum sem einnota og óverðugum til umfjöllunar í sjálfu sér sönnun fyrir þjóðarmorðsáformum.
Af þessum yfirlýsingum benti Amnesty International á 22 yfirlýsingar frá háttsettum embættismönnum sem stjórnuðu sókninni og virtust kalla eftir eða réttlæta þjóðarmorð, sem gæfu bein sönnunargögn um þjóðarmorðsáform. Þetta orðalag var oft endurtekið, þar á meðal af ísraelskum hermönnum á vettvangi, eins og sést af myndefni sem Amnesty International staðfesti og sýnir hermenn kalla eftir því að „þurrka út“ Gaza eða gera hana óbyggilega og fagna eyðileggingu palestínskra heimila, moska, skóla og háskóla.
„Þér líður eins og þú sért ómennskur“
Að drepa og valda alvarlegum líkams- eða andlegum skaða
Amnesty International skjalfesti þjóðarmorð og alvarlegan andlegan og líkamlegan skaða á Palestínumönnum í Gaza með því að fara yfir niðurstöður rannsókna sem samtökin framkvæmdu á 15 loftárásum á tímabilinu 7. október 2023 til 20. apríl 2024 þar sem að minnsta kosti 334 óbreyttir borgarar, þar á meðal 141 barn, létust og hundruð annarra særðust. Amnesty International fann engin merki um að nokkrar af þessum árásum hafi beinst að hernaðarskotmarki.
Að valda lífsskilyrðum sem ætlaðar eru að valda líkamlegum skaða
Skýrslan lýsir því hvernig Ísrael vísvitandi beitti Palestínumenn í Gaza lífskilyrðum sem myndu leiða til tortímingar þeirra með tímanum. Þessum skilyrðum var komið á með þremur samtímis aðferðum sem juku ítrekað á áhrif hvorrar þeirra: skemmdum á og eyðileggingu á lífsnauðsynlegum innviðum og öðrum hlutum sem eru ómissandi fyrir afkomu almennings; endurtekna notkun víðtækra, handahófskenndra og ruglingslegra fjöldaflutningsfyrirmæla til að nauðungarflytja nánast allan íbúa Gaza; og synjun og hindrun á afhendingu nauðsynlegra þjónustu, mannúðaraðstoðar og annarra lífsnauðsynlegra vista til og innan Gaza.
Eftir 7. október 2023 kom Ísrael á algjöru umsátri um Gaza og lokaði fyrir rafmagn, vatn og eldsneyti. Á þeim níu mánuðum sem fjallað er um í þessari skýrslu hélt Ísrael uppi kæfandi, ólögmætu umsátri, stíft stýrðum aðgangi að orkugjöfum, auðveldaði ekki aðgang að mannúðaraðstoð innan Gaza og hindraði innflutning og afhendingu lífsnauðsynlegra vara og mannúðaraðstoðar, sérstaklega til svæða norðan við Wadi Gaza. Þetta jók þannig á mannúðarkreppu sem þegar var til staðar. Þetta, ásamt miklu tjóni á heimilum, sjúkrahúsum, vatns- og hreinlætisaðstöðu og landbúnaðarlandi í Gaza, og fjöldaflutningum, olli hörmulegu hungri og útbreiðslu sjúkdóma á ógnvekjandi hraða. Áhrifin voru sérstaklega hörð fyrir ung börn og barnshafandi konur eða konur með barn á brjósti, með fyrirsjáanlegum langtímaafleiðingum fyrir heilsu þeirra.
Ísrael hefur aftur og aftur haft tækifæri til að bæta mannúðarástandið á Gaza, en í meira en ár hefur það ítrekað neitað að grípa til aðgerða sem eru í valdi þess, svo sem að opna nægilega margar aðgangsleiðir að Gaza eða aflétta ströngum takmörkunum á því sem má koma inn á ströndina eða hindra flutning hjálpargagna innan Gaza á meðan ástandið hefur versnað smám saman.
Með endurteknum fyrirmælum sínum um „rýmingu“ flutti Ísrael næstum 1,9 milljónir Palestínumanna – 90% íbúa Gaza – á flótta í sífellt minnkandi og óöruggara svæði við ómannúðlegar aðstæður, suma þeirra allt að tíu sinnum. Þessar endurteknu bylgjur nauðungarflutninga skildu marga eftir atvinnulausa og með djúpa áfallastreituröskun, sérstaklega þar sem um 70% íbúa Gaza eru flóttamenn eða afkomendur flóttamanna þegar Ísrael framkvæmdi þjóðernishreinsun bæja og þorpa með Nakba árið 1948.
Ábyrgð á þjóðarmorði
„Gríðarlegt og skammarlegt aðgerðarleysi alþjóðasamfélagsins í meira en ár í að þrýsta á Ísrael um að binda enda á grimmdarverk sín á Gaza, með því fyrst að fresta kröfum um vopnahlé og síðan að halda áfram vopnaflutningum, eru og verða blettur á sameiginlegri samvisku okkar,“ sagði Agnès Callamard.
„Ríkisstjórnir verða að hætta að þykjast valdalausar við að binda enda á þetta þjóðarmorð, sem áratuga refsileysi gagnvart brotum Ísraels á alþjóðalögum hefur gert kleift. Ríki þurfa að gera meira en einungis að lýsa yfir eftirsjá eða óánægju og grípa til öflugra og viðvarandi aðgerða á alþjóðavettvangi, hversu óþægilegt sem niðurstaða um þjóðarmorð kann að vera fyrir suma bandamenn Ísraels.“
„Handtökuskipanir Alþjóðaglæpadómstólsins (ICC) á hendur forsætisráðherranum Benjamin Netanyahu og fyrrverandi varnarmálaráðherranum Yoav Gallant fyrir stríðsglæpi og glæpi gegn mannkyni, sem gefnar voru út í síðasta mánuði, veita raunverulega von um löngu tímabært réttlæti fyrir fórnarlömb. Ríki verða að virða ákvörðun dómstólsins og gagnvart alheimsreglum alþjóðalaga með því að handtaka og afhenda þá sem Alþjóðaglæpadómstóllinn leitar að.“
„Við skorum á embætti saksóknara Alþjóðaglæpadómstólsins (ICC) að íhuga tafarlaust að bæta þjóðarmorði við listann yfir glæpi sem hann rannsakar og að öll ríki noti allar lagalegar leiðir til að koma gerendum fyrir rétt. Enginn ætti að fá að fremja þjóðarmorð án þess að vera refsað.“
Ofangreindur texti er stuttur úrdráttur (lausleg þýðing) úr frétt Amnesty International á vefsíðu þeirra um skýrsluna „You Feel Like You Are Subhuman: Israel’s Genocide Against Palestinians in Gaza“, sjá skýrslu hér að neðan.